با گسترش روزافزون ویروس کرونا و خانه نشینی گسترده افراد، پدیده خرید و فروش اینترنتی رشد چشمگیر و روزافزونی داشت.در این میان، عده زیادی از مشتریان با مشکلاتی مواجه شدند و در بعضی موارد نتوانستند خدمات و محصولات مورد نظر خود را از فروشگاه های اینترنتی به خوبی دریافت کنند. به همین دلیل، راهکارهایی پیشبینی شده تا اگر خریداران با رفتار خوبی از سوی فروشندگان اینترنتی مواجه نشدند، اعتراض و شکایت خود را بتوانند ثبت کنند و در ادامه به راه های امکان ثبت شکایات خواهیم پرداخت:

۱-شکایت در سایت نماد الکترونیکی enamad.ir

تائید کسب و کار اینترنتی توسط یک موسسه و مرکز ثالث ، بیشترین تاثیر در مراجعه و اعتماد خریداران به کسب و کار اینترنتی را دارد . در این حالت خریدار از محفوظ ماندن اطلاعات خود احساس امنیت بیشتری دارد و اگر از اطلاعات شخصی وی سوء استفاده شود ، می تواند برای شکایت از کسب و کار اینترنتی متخلف به مراجع قانونی مراجعه نماید. در ایران مرکز توسعه تجارت الکترونیکی مسئولیت ایجاد زیر ساخت های امنیت و اعطای نماد اعتماد الکترونیکی به کسب و کارهای اینترنتی را برعهده دارد. اعطای نماد اعتماد الکترونیکی برای وب‌سایت های تجاری با هدف قانونمند کردن و چارچوب دهی به فعالیت کسب و کارهای اینترنتی در حال انجام می باشد.

همین وبسایت که صلاحیت کسب و کارهای اینترنتی را تایید می کند، امکان ثبت شکایت از این کسب و کار ها را هم در نظر گرفته است.به این ترتیب که ابتدا وارد سایت می شویم و یک حساب کاربری برای خود میسازیم.سپس به سراغ گزینه “مصرف کنندگان” در نوار بالای صفحه اول می رویم و روی گزینه “سامانه شکایت از کسب و کار” کلیک می کنیم.سپس با درج نام کاربری و رمز عبور، وارد یک پنل می شویم و در ستون سمت راست، گزینه “شکایت” را انتخاب می کنیم و بعد، روی “ارسال شکایت” کلیک می کنیم.سپس با فرمی مواجه می شویم که شرایط ثبت شکایت را درج کرده(مثل عدم تحویل کالا، طولانی شدن مدت زمان ارسال و…)

در ادامه هم این نکته تصریح شده که رسیدگی به دعاوی حقوقی و کیفری در حیطه وظایف مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نمی باشد.در انتهای فرم، مشخصاتی نظیر دامنه متشاکی، شماره فاکتور یا کد رهگیری خرید، نوع شکایت، توضیحات و ضمیمه شدن مدارک قرار دارد.

۲-شکایت در سایت پلیس فتا cyberpolice.ir

در سایت پلیس فتا هم ابتدا یک حساب کاربری می سازیم و سپس از طریق نوار بالای سایت در صفحه اول، در قسمت “خدمات الکترونیکی” ، گزینه “ثبت گزارش مردمی” را انتخاب می کنیم.

در ادامه با کلیک بر روی گزینه “گزارش تخلف وبسایت”  به قسمت فرم ثبت شکایت می رسیم.در این قسمت، ضمن مشخص کردن استان و شهر خود، نوع وبسایت را تعیین می کنیم.(فروشگاهی) و سپس نوع تخلف را مشخص می کنیم.(کالا و خدمات)و در ادامه فرم، آدرس سایت و سایر توضیحات و همچنین مدارک موجود از تخلف را بارگذاری می کنیم.

این نکته لازم به ذکر است که پلیس فتا هم همانند پایگاه نماد الکترونیکی، خود را از شکایات حقوقی و کیفری بری دانسته و درج شکایت در سایت خود را صرفا معادل یک گزارش تخلف می داند نه چیزی بیشتر.

۳-سایت اتحادیه کسب و کارهای مجازی ecunion.ir

این اتحادیه در اساسنامه اش، خود را صنف کسب و کارهای مجازی معرفی کرده و فعالیت های صنفی معمول در مشاغل دیگر را، در خصوص کسب و کارهای مجازی برای خود تعریف کرده است. در این سایت هم امکان ثبت شکایت از عملکرد فروشگاه های اینترنتی وجود دارد.

اینجا دیگر احتیاجی به ساخت حساب کاربری نیست. در پایین سایت،سمت چپ، روی گزینه “شکایت” کلیک می کنیم و با فرم ثبت شکایت مواجه می شویم.در این قسمت، مشخصات خود و همچنین مشخصات کسب و کار اینترنتی ای را که از آن شکایت داریم درج می کنیم و شرح کاملی از شکایت خود می نویسیم و در پایان ضمن بارگذاری مدارک،  شکایت خود را ثبت می کنیم.

۴-شکایت در محاکم عمومی

این راه ظاهرا، محکم ترین و حقوقی ترین راه برای ثبت شکایت است و فرد شاکی می تواند با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی شکایت خود را به طور رسمی ثبت کند.

۵- ثبت شکایت در سایت تعزیرات tazirat135.ir

در این سامانه هم امکان درج شکایت وجود دارد و به مواردی نظیر گران فروشی، کم فروشی و همچنین سایر موارد با طرح موضوع شکایت و متن شکواییه رسیدگی می شود.